گروه اجتماعی «تیتریک»؛ اگرچه عامه مردم نشستن دور هم و کشیدن قلیان را یک تفریح میدانند، اما مطالعات علمی نشان میدهد، پُک زدن به این نوع پرخطر دخانیات، بیشباهت به یک خودکشی دستهجمعی نیست.

در همین خصوص، رییس مرکز بهداشت کاشمر با اظهار تأسف از اینکه قلیان به یکی از وسایل اصلی در تفریح کاشمریها تبدیل شده است، افزود: قبح مصرف قلیان ریخته شده و شاهد گسترش آن در بین خانمها و آقایان هستیم.
مجتبی قائمی با اشاره به اینکه مصرف قلیان در جامعه از قهوهخانه فراتر رفته و در سطح پارکها و معابر عمومی شاهد مصرف آن هستیم، اظهار کرد: امروز سن مصرف قلیان در شهرستان به سنین نوجوانی رسیده است.
وی با بیان اینکه چهارهزار ماده سمی خطرناک در دود سیگار وجود دارد که 80 نوع سرطانزای آن ثابت شده است، تصریح کرد: بیماریهای قلبی و عروقی، گوارشی، تنفسی و سکته مغزی، سرطان دهان و حنجره، ریه، فشارخون، سرطان معده، زخم معده، سرطان مثانه، ناباروری، سقط جنین، پوکی استخوان و... از جمله بیماریهای دیگری است که افراد وابسته به دود و مواد دخانی را مبتلا میکند.
قائمی با اشاره به اینکه هر سَر قلیان برابر مصرف سه پاکت سیگار است، افزود: عدهای معتقدند چون دود سیگار یا قلیان را فرو نمیرود، خطری ندارد؛ این طرز فکر از نظر فیزیولوژی امکانپذیر نیست که دود وقتی وارد دهان شد پایین نرود و تا زمانی که نیکوتین جذب بدن نشود، افراد از مصرف مواد دخانی لذت نمیبرند.
وی موادی که در تنباکوهای میوهای استفاده میشوند را اکثراً خطرناک و سرطانزا برشمرد و خاطرنشان کرد: مصرفکنندگان به دلیل عمومی بودن قلیان، دچار انواع بیماریهای قارچی و عفونی میشوند.
رییس مرکز بهداشت کاشمر با اشاره به اینکه خانوادههایی که دود دست دوم مصرف میکنند، شدیدتر از افراد سیگاری دچار بیماری میشوند، اظهار کرد: اخیراً حتی کارشناسان بر روی دود دست سوم، شامل دودهایی که در هوا معلق هستند و در محیط رسوب میکنند و روی بالش و ملافه و فرش مینشینند و وارد ریههای افرادی که در آن محیط زندگی میکنند، میشوند بحثهای جدی مطرح کردهاند.
وی با اظهار تأسف از اینکه برخورد قاطعی با مکانهای عرضه و فروش قلیان صورت نمیگیرد، گفت: اگرچه بر اساس قانون، فروش ادوات قلیان ممنوع است، اما میبینیم با فروش ادوات قلیان، شغل جدیدی در کاشمر در حال ایجاد شدن است.
قائمی اظهار کرد: تا زمانی که در مقابل دید عموم قلیان عرضه شود، قطعاً افراد بیشتری از این ماده دخانی استفاده خواهند کرد.
وی با اظهار تأسف از عدم آشنایی بسیاری از خانوادهها نسبت به مضرات قلیان گفت: خانوادهها هنگامی که میبینند فرزندشان قلیان مصرف میکند، برخوردی انجام نمیدهند؛ از این رو در کاشمر روند مصرف قلیان رشد صعودی به خود گرفته است.
قائمی افزود: اگرچه در چند سال گذشته سه بار قهوهخانهها پلمب شدند، اما باز هم در اماکن عمومی شاهد عرضه قلیان هستیم.
وی ارزان بودن این سرگرمی، در دسترس بودن و از بین رفتن قُبح مصرف را از دلایل روی آوردن خانمها به سمت قلیان و مصرف آن در اماکن عمومی دانست و با اشاره به اینکه بر اساس قانون هرگونه عرضه و مصرف قلیان در داخل پارکها و اماکن عمومی ممنوع است، از مسئولان مربوطه خواست در این خصوص اقدام جدی داشته باشند.
هجوم زنان و دختران به قلیان!
در ادامه، مسئول یکی از اماکنی که در کنار فروش مواد خوراکی اقدام به عرضه قلیان کرده است، گفت: برخلاف اینکه استعمال سیگار هنوز در میان برخی از زنان به عنوان یک رفتار زشت و ناپسند شناخته میشود، اما مصرف قلیان در خانوادههای کاشمری با ممنوعیت مواجه نیست؛ به طوری که میبینیم حتی دختران جوان هم امروز در کنار خانواده، در محیطهای عمومی و با این اعتقاد که قلیان بیضرر است، شروع به ترویج مصرف قلیان میکنند.
رضایی گفت: اغلب کسانی که به این مکان مراجعه میکنند در کنار چای یا تنقلاتی که میخرند، حتماً قلیان هم سفارش میدهند.
وی اظهار کرد: اغلب مشتریان قلیان جوانان و نوجوانان اعم از دختر و پسر هستند.
این فروشنده با بیان اینکه امروز مصرف قلیان در بین زنان و مردان رایج است و همه مصرف میکنند، اظهار کرد: درآمدی که از فروش قلیان به دست میآورم بیش از مواد خوراکی است.
وی با اعلام اینکه برخلاف گذشته مشتریان خانم برای مصرف قلیان رو به افزایش است، خاطرنشان کرد: کسی نیست که لااقل با مصرف قلیان توسط خانمها در اماکن عمومی برخورد کند.
استعمال دخانیات، نوعی اعتیاد!
در ادامه رییس شورای فرعی مبارزه با مواد مخدر کاشمر با بیان اینکه یکی از دغدغههایم در این شهر گرایش جوانان به مصرف قلیان است، گفت: جای تأسف دارد که فضای معنوی دومین شهر زیارتی استان را با دود آلوده کنیم.
مهدی فروزان افزود: متأسفانه در سالهای گذشته، مصرف قلیان بین افراد مسن و کهنسال رایج بود و کمتر جوانی به خود اجازه مصرف قلیان و سیگار میداد، ولی طی چندسال اخیر شاهدیم قبح اینها شکسته شد.
وی با اشاره به افزایش میزان مصرف قلیان در بین جوانان و نوجوانان بیان کرد: مصرف قلیان خانوادگی شده و خیلی راحت پدر و مادر قلیان آماده کرده و از فرزند خود برای مصرف دعوت میکنند.
فروزان ادامه داد: اگر در آب آشامیدنی یک روستا یا منطقهای آرسنیک دیده شود به سرعت ستاد بحران تشکیل میدهیم، اما امروز شاهدیم جوانان با مصرف قلیان به چه راحتی سرب، کروم و آرسنیک را وارد بدن خود میکنند.
رییس شورای تأمین شهرستان با بیان اینکه مسئولان کشوری باید قوانین پیشگیرانه در خصوص مصرف قلیان را نهادینه کنند، افزود: متأسفانه قانون خاصی جهت جلوگیری از عرضه قلیان نداریم.
وی به وجود هفت کافه سنتی و چایخانه در این شهر -که از گذشته مجوز عرضه قلیان اخذ کردهاند- اشاره کرد و گفت: صدور هرگونه مجوز در شهرستان جهت راهاندازی چایخانه و کافه سنتی را برای جلوگیری از روی آوردن جوانان به مصرف قلیان و احساس خطر در این زمینه، ممنوع کردهایم.
فروزان گفت: با هماهنگی با دادستان شهرستان و تصویب مصوبهای در شورای تأمین، هرگونه مصرف قلیان در داخل پارکها، فضای سبز، بلوارها به خصوص بلوار سیدمرتضی و اماکن زیارتی ممنوع شده و نیروی انتظامی مکلف به جمعآوری است.
وی با تأکید بر اینکه هرگونه برخورد در این زمینه در راستای صحت و سلامت خانوادههاست، افزایش هجوم دختران به مصرف قلیان طی سالهای اخیر را زنگ خطری برای شهرستان برشمرد.
فرماندار کاشمر با بیان اینکه ما وظیفه خود را انجام میدهیم، اما نیازمند حمایت خانوادهها و مردم هستیم، بیان کرد: اعضای شورای تأمین و مبارزه با مواد مخدر مصمم هستند، در فضاهای عمومی اجازه مصرف قلیان داده نشود.
در خاتمه:
افزایش قارچگونه مراکز عرضه قلیان و مشاهده روزافزون قُلقُل هزاران قلیان در دست جوانان کاشمری، تهدیدی جدی برای سلامت شهروندان این شهر بهشمار میرود؛ لذا مسئولان ذیربط باید چارهاندیشی کنند و لااقل از عرضه و مصرف آن از اماکن عمومی جلوگیری کنند تا کمتر در مقابل دید عموم باشد.
قطعاً با رسیدن فصل تابستان و آغاز ایام فراغت نوجوانان، کمتر جمعی از نوجوانان و جوانانی را خواهیم دید که مشغول مصرف قلیان میوهای نباشند؛ قلیانی که تا چند وقت پیش ابزار دست کهنسالان بود که در موقع کسالت پکی به آن میزدند، اینروزها به دست دختران و پسران جوان افتاده و دیگر بسیاری از آنان برای چند لحظه خوش بودن به آن پک میزنند.
اگرچه قانون خوبی برای کنترل استعمال دخانیات داریم اما اجرای این قانون همت بالایی میخواهد که بعضاً در میان مسئولان کاشمری دیده نمیشود. از آنجایی که جمعآوری قلیان و جلوگیری از مصرف آن در اماکن عمومی، نیازی به اعتبار ندارد، مسئولان ذیربط باید از همین امروز نسبت به ممنوعیت عرضه و مصرف آن بهطور جدی و نه مقطعی اقدام کنند.